Kentte Erken Çocukluk Eğitim Programı Düzenlendi
Kentte Erken Çocukluk Eğitim Programı Marmara Belediyeler Birliği (MBB), Superpool ve İstanbul Planlama Ajansı (İPA) iş birliğiyle 13, 14, 15 Eylül 2022 tarihlerinde düzenlendi. Eğitim programı kapsamında kentlerin ve yerel yönetimlerin erken çocukluk dönemi ile kurduğu ilişki, belirli tematik modüller üzerinden ele alınarak yerel yönetimler ve karar vericilere bir yol haritası oluşturacak nitelikte Veri, Kentsel Hareketlilik, Kentte Oyun ve Aile Desteği modüllerinde teorik eğitimler, atölyeler ve iyi uygulamalarıyla öne çıkan belediyelerin deneyim paylaşımına yer verildi.
MBB Yerel Yönetim Akademisi kapsamında İPA Kampüs’te düzenlenen eğitim programı Marmara Bölgesi’nde yer alan 43 belediyeden 90 kişi katıldı. Kadın ve Aile Hizmetleri Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Müdürlüğü, Sosyal Destek Hizmetleri Müdürlüğü gibi birimler başta olmak üzere 15 farklı birimden karar verici yönetici ve uygulamacıların katılımıyla üç gün boyunca bir bilgi ve deneyim ekosistemi oluşturuldu.
Programın açılış oturumunda konuşma yapan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Arif Gürkan Alpay “Türkiye’de 6,5 milyondan fazla 0-6 yaş arası çocuk var. İstanbul’da bu sayı 1,5 milyonun üstünde. Bebeklere ve bakım verenlerine yapılan yatırımlar uzun dönemde sağlık harcamalarında ve suç oranlarında düşüş, okullaşma oranında ve sürelerinde artış sağlıyor. Erken çocukluk dönemine yönelik yatırımların kadın istihdamını kolaylaştırdığını ve artırdığını biliyoruz. Kreş veya gündüz bakımevi gibi imkânlarla sadece yeni annelerin istihdama geri dönüşünü değil, doğrudan bu alanda istihdam yaratarak da kadın istihdamının artmasına katkıda bulunmuş oluyoruz.” şeklinde konuştu.
“Kenti 95 cm’den deneyimleyebilseydiniz neleri değiştirirdiniz?”
Bernard van Leer Vakfı Program Direktörü Andrea Torres ise “Erken çocukluk beynin en hızlı geliştiği dönemdir. Bu dönemdeki ilk deneyimler ve çevre yaşam boyu sürecek etkiye sahiptir. Doğaya erişim ve temiz hava daha iyi bir gelişim sağlar. Hayata iyi bir başlangıç için şehir planlamada temiz hava, güvenli hareketlilik, dışarıda oyun oynayacak alanlar ve veriye dayalı kararlar önemli bir yer tutuyor.” dedi ve “Kenti 95 cm’den (3 yaşındaki sağlıklı bir çocuğun boyu) deneyimleyebilseydiniz neleri değiştirirdiniz?” sorusuyla konuşmasını tamamladı.
“Yetişkinler dakikada 75 m yürürken küçük çocuklar 15 m yürüyor”
Superpool Kurucu Ortağı Selva Gürdoğan çocuk-bakım veren etkileşimlerini ve bakım verenlerin esenliğini iyileştirmek üzere mekânsal düzeyde neler yapılabileceğini paylaştı. İPA Sosyal Politikalar Merkezi Koordinatörü Zelal Yalçın; “Hayatında hiç bebek bezi değiştirmemiş yöneticiler dünya kentlerinin geleceğine dair karar veriyor.” diyerek bakım verenlerin politika geliştirme ve karar alma süreçlerinde yer almasının önemini vurguladı. WRI India’dan Sree Kumar Kumaraswamy ise “Ortalama bir yetişkin dakikada 75 m yürürken küçük çocuklar 15 m yürüyor.” diyerek ulaşım planlamasında her tür kullanıcının hesaba katılması gerektiğini vurguladı.
ANLA - ÜRET: Erken Çocukluk Dönemi için Veri Eğitimi
Eğitim programının ilk günü açılış konuşmalarının ardından Andrea Torres tarafından verilen veri eğitimi, Sultanbeyli Belediyesi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin deneyim paylaşımı ve atölyeleri içeren “ANLA” modülü ile devam etti. TESEV’den Itır Akdoğan ve Bürge Elvan Erginli kolaylaştırıcılığında gerçekleştirilen atölyelerde ise katılımcılar iki gruba ayrılarak katılımcı yöntemlerle erken çocukluk dönemine ilişkin veri ve veriye dayalı politika üretimi süreçlerinin sağlıklı ilerleyebilmesi için “veri üretimi” alanında bir öğrenme ve tartışma alanı açmayı hedefleyen atölye çalışmaları yapıldı.
YÜRÜ- SOR: Kentsel Hareketlilik Eğitimi
Programın ikinci günü WRI India’dan Sree Kumar Kumaraswamy tarafından verilen ve erken çocukluk dönemi için kentsel hareketlilik politikaları ve uygulamalarına odaklanan eğitim ile başladı. Eğitimi İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Maltepe Belediyesinin erken çocukluk alanında yürüttüğü başarılı kentsel hareketlilik uygulamalarının aktarımı takip etti.
İBB Ulaşım Dairesi Başkanı Utku Cihan, Anne Kart uygulaması hakkında bilgi verdi: “Annelerin sosyal hayata katılımını, hareketliliğini artırmak, toplu ulaşımı teşvik etmek ve özel araç kullanımını azaltmak gibi amaçları olan Anne Kart’ı bugüne kadar 362 bin anne 70 milyondan fazla kez kullandı.”. Maltepe Belediyesi Strateji Geliştirme Müdürü Bahadır Keşan ise yaya öncelikli oyun sokağı ‘Onurlu Sokak’ projesini anlattı.
Belediye deneyim paylaşımlarının ardından erken çocukluk dönemi için kentsel hareketlilik konusunu farklı perspektif ve uzmanlıklar üzerinden değerlendiren ve eş zamanlı olarak gerçekleşen Okul Sokağı Tasarımı, Puset Teftişi ve Strateji Üretimi atölyeleri gerçekleştirildi.
Simon Battisti, Alexis Şanal ve Beyza Gürdoğan yürütücülüğünde gerçekleşen Okul Sokağı Tasarımı atölyesinde belediyelerin farklı birimlerinden katılımcılar, okul sokağı odağında sokak geometrisi ve tasarımına odaklanan projeler üretti. Superpool’dan Derya İyikul ve Zehra Gülşen tarafından yürütülen Puset Teftişi atölyesinde İBB Ulaşım Dairesi Başkanı Utku Cihan’ın da aralarında bulunduğu katılımcılar Florya'da sokakları bebek arabalarıyla birlikte sokaklarda yürümeyi deneyimledi. Yürüyüş esnasında sadece yolların kalitesini değil aynı zamanda ses seviyeleri, araç hızları ve hava kalitesine de bakıldı. Sree Kumar Kumaraswamy ve Selva Gürdoğan’ın yürüttüğü Strateji Üretimi atölyesinde ise katılımcılar kentsel hareketlilik uygulamalarında strateji üretimine ve hizmet tasarımının detaylarına odaklandı.
OYNA- KEŞFET: Kentte Erken Çocukluk Dönemi için Oyun Eğitimi
Eğitim programının ikinci günü erken çocukluk döneminde kentsel hareketlilik modülünün ardından erken çocuklukta kentte oyun deneyimini odağına alan “OYNA” ve “KEŞFET” modülü ile devam etti. Kentte oyun konusuna odaklanan modül, çocuklar için doğal oyun alanı tasarımı konusunda uzman olan Danimarkalı peyzaj mimarı Helle Nebelong’un doğal oyun peyzajları üzerine verdiği eğitim ile başladı. Bu bölümde iyi uygulama paylaşımı yapan belediyeler ise Oyun İstanbul Master Planı sunumu ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Okul Bahçeleri projesinin sunumu ile Beyoğlu Belediyesi oldu.
Kentte oyun modülünün atölye çalışmalarının ilki olan Oyun Peyzajları Tasarımı atölyesinde katılımcılar, gruplar halinde ve Helle Nebelong ile Selva Gürdoğan rehberliğinde doğal elementlerin kullanımıyla üretilen oyun peyzajları tasarımına odaklandı. Her bir grup birlikte çalışarak ve tartışarak kendi peyzaj tasarımlarını ifade eden maketler üretti. Oyun deneyimi ve oyun kuruculuk eğitimine odaklanan ve Beyza Gürdoğan, Zehra Gülşen ve Başak İncekara’nın kolaylaştırıcılığında gerçekleşen Hayalgücü Oyun Parkı atölyesi ise katılımcıların İPA Kampüs’ün açık alanında oyun kuruculuğun inceliklerini öğrenmelerine ve basit malzemeler ile inşa edilebilecek oyun ve oyunlarının çeşitliliğini fark ederek oyun oynamalarına olanak sağladı.
PAYLAŞ- TARTIŞ: Yerel Yönetimler için Aile Desteği Eğitimi
Eğitimin son modülü Aile Desteği ise Boğaziçi Üniversitesi ve Bebek95 projesi akademik ekibinde yer alan Feyza Çorapçı’nın erken çocukluk döneminde yalnızca çocuğa değil bakım verene verilmesi gereken aile desteği modellerine, bebek ile bakım verenin sağlık ve refah durumuna odaklanan eğitimi ile başladı. İyi uygulama paylaşımlarında ise Sultanbeyli Belediyesi’nin “Sultanbeyli95” projesi ve Mersin Yenişehir Belediyesi’nin “Erken Çocukluk Eğitimi Projesi; Yenişehir Modeli” projesi aktarımı takip etti. Programın Aile Desteği modülünü, Mersin Yenişehir Belediye Başkanı Abdullah Özyiğit yakından takip etti ve proje hakkında açıklamalarda bulundu. Marmara Üniversitesi’nin akademik danışmanlığında yürütülen Yenişehir Erken Çocukluk Eğitimi projesi kapsamında bu eğitimi alan ve almayan aileler arasından büyük bir fark olduğunu dile getiren Özyiğit, çocuklara yapılan yatırımın geleceğimizi kurtaracağına inandığını ifade etti.
Boğaziçi Üniversitesi ekibinin kolaylaştırıcılığında aile desteği atölyeleri eş zamanlı olarak 5 farklı atölye şeklinde gerçekleşti. Hande Sart ve İSADEM ekibinin katkılarıyla 4 farklı grupta “Ev Ziyareti Temelli Aile Rehberliği Canlandırmaları” ve Feyza Çorapçı’nın kolaylaştırıcılığında “Strateji Planlama” gerçekleşti. Günübirlik Atölye Canlandırmaları ise 3’e ayrılarak Nihal Yeniad kolaylaştırıcılığında “Çocukla Kitap Okuma”; Kadriye Tümer’in rehberliğinde “Çocukla Matematik” ve Hande Benveniste yürütücülüğünde “Kendine İyi Bak” atölyeleri yapıldı.
KAYDET: Değerlendirme Atölyesi
Üç gün boyunca birçok eğitim, atölye ve deneyim paylaşımını içeren programın son gününde katılımcıların kendi belediyesinin farklı birimlerinden katılan kişiler ile bir araya gelmesine imkân tanımak; eğitim ve atölyelerden edindikleri bireysel kazanımlarını paylaşmalarını sağlamayı amaçlayan bir değerlendirme atölyesi düzenlendi. Bu atölyede katılımcılar program boyunca her modülde verilen ve ilgili modüle ilişkin temel soruları içeren kartların doldurdu ve söz konusu sorulara verdikleri cevapları diğer katılımcılar ile paylaştı. Bir araya geldiğinde bir küp meydana getiren ve eğitimin altı modülü için oluşturulan kartlarda yer alan “Ne Öğrendim” ve “Ne Yapacağım” sorularına verilen cevaplardan hareketle her katılımcının eğitim sonrası süreçte belediyesinde uygulamaya geçirmeyi planladığı plan ve projeler konuşuldu.
Atölyenin ikinci aşaması, erken çocukluk hizmet ve uygulamaları için katılımcıların belediyelerinde hayata geçirmek istedikleri hayallerini, bu hayale ulaşmak için hayata geçirecekleri ilk adım uygulamasını ve üç ay sonra söz konusu projenin hangi aşamasında olmayı planladığını aktardığı interaktif tartışmaya sahne oldu. Yerel yönetimlerin ve kentlerin erken çocukluk konusundaki uygulamalarının ve kapasitelerin geliştirilmesi yönünde atılan bir adım olan Kentte Erken Çocukluk Eğitim Programı, üç ay sonra gerçekleşecek olan proje toplantılarıyla devam ediyor olacak.
Kapak Fotoğrafı: Selim Pulcu
