Dünya İnsani Zirvesinde İnsanlık İçin Buluştular
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon'un girişimi çerçevesinde tarihte ilk defa düzenlenen olan Dünya İnsani Zirvesi 23-24 Mayıs 2016 tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirildi. Marmara Belediyeler Birliği, Zirve kapsamında Columbia Global Centers | Istanbul ve Helsinki Yurttaşlar Derneği işbirliği ile “Mülteci Konusuna Çok Yönlü Bakış: Türkiye ve Çevresindeki Dinamikler” konulu bir yan etkinlik düzenledi.
BM'nin 71 yıllık tarihinde ilk kez düzenlenen Dünya İnsani Zirvesi Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da yapıldı. İstanbul Kongre Merkezi’nde başlayan zirve kapsamında, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borissov, Yunanistan Başbakanı Alexis Çipras, Finlandiya Başbakanı Juha Sipila, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dahil birçok lider bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dünya İnsani Zirvesi açılışında katılımcılara seslendi. Dünyada savaşların, doğal afetlerin, salgın hastalıkların ve iklim değişikliğinin yol açtığı krizlerin insanlığın huzurunu tehdit ettiğini söyleyen Erdoğan, “Zirvede bulunanlar olarak hepimizde acının rengi, ırkı, dili, dini olmadığını biliyoruz. Bu anlayışla Türkiye bugün dünyanın 140’ı aşkın ülkesinde insani ve kalkınma yardım faaliyetleri yürütüyor. Aynı zamanda 3 milyonun üzerinde Suriyeli ve Iraklı mülteciyi ülkemizde misafir ediyoruz. Büyük bir iftiharla belirtmek isterim ki bu iltica, bu sığınma süreci devam etse dahi varil bombalarından kaçan ister Suriyeli olsun ister Iraklı kim olursa olsun kapımızı hiçbir zaman insanlığa kapamayacağız” diye konuştu.
Zirve kapsamında "Belediye Başkanları Odak Oturumu: Kentlerin Göçe Cevabı", "İnsani kriz mağdurları ve çalışanlarının tecrübe paylaşımı", "İnsanlığı ve normları korumak", "Türkiye’de Bulunan Suriyelilerin Hukuki Durumu ve Suriyelilere Sağlanan Hak ve Hizmetler", "Doğal Afetler ve İklim Değişikliği- Kriz ve Risk Yönetimine Farklı Yaklaşım" gibi farklı başlıklarda oturumlar düzenlendi.
Marmara Belediyeler Birliği tarafından düzenlene yan etkinlikte ise yeni Türkiye-AB anlaşması ışığında mevcut insani krizi ve mülteci akınını ele alındı Mültecileri ve yerel/ev sahibi toplulukları ilgilendiren etkileri ve zorluları; sivil paydaşların tepki ve eylemlerini; yerel, ulusal ve sınır ötesi/bölgesel düzeylerde incelendi. İnsani yardım için sınır ötesi/bölgesel işbirliğinde kapasiteler ve beklentiler; riskleri ve tehditleri azaltmak için kaynaklar, mekanizmalar ve çabalar tartışılacak ve sosyo-ekonomik ve kültürel entegrasyon, içerme ve uyum için politikalar da dahil olmak üzere güvenlik konusu ve insan güvenliği yaklaşımı arasındaki ayrımın göz önünde bulundurulduğu bir bakış açısıyla tüm bu konular ele alındı.
Eski Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiser Yardımcısı ve Kolombiya Hukuk Okulunda Misafir Araştırmacı Alexander Aleinikoff’un oturum başkanlığını üstlendiği oturumun moderatörlüğünü ise Helsinki Yurttaşlar Derneği Eş-başkanı Sinan Gökçen yaptı. Marmara Belediyeler Birliği Uluslararası İlişkiler Uzmanı Burcuhan Şener, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği İstanbul Direktörü Elif Selen Ay, Emel Kurma, Helsinki Yurttaşlar Derneği Eş-başkanı Emel Kurma’nın konuşma yaptığı oturum interaktif bir atmosferde gerçekleşti.
Aleinikoff, “Suriyeli mülteciler meselesi uzun zamandır manşetleri meşgul ediyor. Ülkelerindeki yıkım onların geri dönmesini imkânsız kılıyor. Bu konular uluslararası düzeyde paylaşılması gereken bir sorumluluk gerektiriyor” şeklinde konuştu. Birleşmiş Milletler’den Elif Selen Ay ise Suriyeli mülteciler konusunda sayı ve istatistiklerin çok daha ötesine geçmiş karmaşık bir sorunla karşı karşıya olunduğunun altını çizdi. Sinan Gökçen ise uzun döneme yayılacak olan bu sorunun nasıl isimlendirildiğinin çözüm noktasında belirleyici olacağını söyledi. Emel Kurma ise birlikte yaşayabilme kültürünün oluşması için sivil toplumun istekli olmasının yeterli olmayacağı, politikalar geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Burcuhan Şener ise belediyelerin mültecilere yönelik yardım ve çalışmalarını olumsuz etkileyen uygulama, hukuk, görev ve bütçe alanındaki belirsizliklerden bahsetti. Ekonomik kapsamda gelir tespit zorluğu, ürünlerde fiyat artışı (arz-talep), ücretlerde düşüş, kaçak işçilik, çocuk işçiliği, yerli vatandaşlardan Suriyelilerin istihdamına tepki ve çalışma izninin olmaması yani yardıma bağlı bir hayat gibi sorunlar yaşandığının üzerinde durdu.
