Çözüm Üreten Kentler MARUF’ta Buluştu
Marmara Belediyeler Birliğinin (MBB) ilkini 1-3 Ekim 2019 tarihlerinde uluslararası düzeyde gerçekleştirdiği Marmara Uluslararası Kent Forumu / Marmara Urban Forum (MARUF), 25 ülkeden 200'ün üzerinde konuşmacıyı ve 5 binden fazla katılımcıyı 3 gün boyunca İstanbul’da ağırladı.
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda “Çözüm Üreten Kentler” mottosuyla düzenlenen MARUF; kentleşme sürecinin bireyler ve toplumların hayatında ve kentte yarattığı ekonomik, politik, sosyal, ekolojik değişim ve sorunları çözüm yollarıyla birlikte yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeylerde dayanışma ve iş birliği içinde incelemeyi hedef alarak yola çıktı.
Forumun açılış konuşmalarını MBB ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın ve MBB Genel Sekteri Dr. M. Cemil Arslan gerçekleştirdi. Büyükakın, açılış konuşmasında “İnşa ettiğimiz şehirler nasıl?” sorusu ile forumun önemine dikkat çekti: “Taş mı, aşk mı, plastik mi? Şehirlerimizin çehresi bütün bu sorulara cevap veriyor. Bir gülistandan bahsetmek maalesef mümkün değil. “Modern şehircilik” anlayışı bütün boyutlarıyla varlık sebebini kaybetmiştir. İnsanın kendisiyle, çevresiyle, dünyayla, diğer insanlarla ilişkisi, şehirlerde büyük bir imtihan vermektedir. Çok üretiyoruz, çok tüketiyoruz. Evlerimiz konforlu fakat şehirlerimizdeki konfor giderek değişim gösteriyor. Bu nedenle kentsel, endüstriyel dönüşümü anlatacağız. Şehirlerimizin benzersiz olması için şartları tartışacağız, teknolojinin şehirlerimize nasıl akıl katacağını inceleyeceğiz. Çevremizle ahdimizi yenilemenin yollarını arayacağız. Her bireye, toplumun her kesimine ulaşması gereken hizmetleri burada değerlendireceğiz.”
Arslan ise, “Disiplinler arası ve sektörler arası bir ilişkiyi dikkate alan, bilgi temelli, üretken ve açık bir sistem kurmadan ne ülkeleri, ne de şehirleri etkili bir biçimde yönetme imkânı var artık. Politika yapıcılar için kültürel, ekonomik, sosyal, çevresel konularda uzmanlar geçmişe göre çok daha önemli hale gelmiş durumdadır. Sağlıklı, güvenli, temiz ve yaşam kalitesi yüksek insanların yaşadığı şehirler etkin ve verimli yerel yönetimleri gerektirmektedir.” ifadelerini kullandı.
“Kentleşmenin Zorlukları ve Fırsatları”
UN-HABITAT İcra Direktörü Maimunah Mohd Sharif forumun açılışı için video mesaj gönderdi. Mohd Sharif’in gönderdiği video mesajda “Türkiye’de düzenlenen bu ilk kent forumundan haberdar olmak beni çok mutlu etti. Kentleşmenin zorlukları ve fırsatları hakkında farkındalık yaratmak için tasarlanan ve bir aylık etkinliklerden oluşan Kent Ekimi’nin (Urban October) ilk gününde yapılıyor olması benim için ayrı bir mutluluk yarattı.” ifadelerini kullandı. Ayrıca Türkiye’nin UN-HABITAT’ın önemli paydaşlarından biri olduğunu da belirten Mohd Sharif, “Türkiye, uzun zamandan beri UN-HABITAT’ın aktif bir ortağı. Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilir kentsel kalkınmayı destekleme çabalarına bir mihenk taşı olan ve 1996’da İstanbul’da düzenlenen Habitat II Konferansı’nı hatırlatmak isterim.” dedi. Sharif, forumun sonuçlarını duymayı dört gözle beklediğini de sözlerine ekledi.
21. Yüzyıl Kent Vizyonları
Oğuz Haksever’in moderatörlüğünü üstlendiği “21. Yüzyıl Kent Vizyonları” isimli açılış oturumunda, MBB ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Sakarya Büyükşehir Belediye Ekrem Yüce, Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, UNDP Türkiye Mukim Temsilci Claudio Tomasi ve Metropolis Genel Sekreteri Octavi de la Varga geleceğin kentlerine dair görüşlerini aktardı.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, “Bir şehrin tarihi ve kültürel güzellikleri yanında yaşanabilir olması da gerekir. Modern şehirler milyonlar için daha fazla çekim alanına giriyor. Kentlerde yaşamak herkes için cazip hale gelmiş durumda. Bugün geldiğimiz noktada şehir yönetiminin sorunları da hızla büyümekte. Çözümlerimiz de hali ile bu çağa uyum sağlamak zorunda. Akıllı şehirler, akıllı belediyecilik ile mümkün. Şehre dair küresel sorunlara hızlıca cevap verebilmek adına çalışmalar yürütülmeli ve şehrin sakinlerine kulak vermeliyiz. Hayat hızla akarken mevcut alt yapının yaşlandığını göz önünde bulundurup doğru planlama ile dönüşüme ayak uydurmak zorundayız. Bizler şehrin planlamasını yaparken ekonomisini de unutmamalıyız. Her şehrin ihtiyaçları ve potansiyeli farklıdır. Bunu da göz önünde bulundurarak, teknoloji ile entegre çalışmalar yürütmeliyiz.” dedi.
"Hizmet eşitliği, ortak değerlerin üretilmesine katkı sağlayacak"
Sakarya Büyükşehir Belediye Ekrem Yüce, kent kültürü oluştururken belediye sınırları içerisindeki hizmet eşitliğine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayarak "Hizmet eşitliği, ortak değerlerin üretilmesine katkı sağlayacaktır. Eğer hizmet eşitliği sağlanabilirse kent merkezlerine yığılan nüfus çevreye taşınabilecek." dedi. Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, Balıkesir'i evrensel standartlardaki şehir haline dönüştürmeye çalıştıklarını ifade ederek katılımcı belediyecilik yaklaşımına sahip olduklarını söyledi.
"GSYH'nin yüzde 70'inden şehirler sorumlu"
UNDP Türkiye Mukim Temsilci Claudio Tomasi, 193 ülkenin en üst düzeyde 2015'te ilk kez karar verdiği 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları gündeminin en büyük ortak insani çabayı temsil ettiğini anlattı. Kalkınma alanında 1990'larda kuvvetli bir akım olduğunu ancak henüz başarılamadığını belirten Tomasi, "Rio zirvesi ve sonrasında iktisadi büyümenin yeterli olmadığı beşeri gelişmenin gerekli olduğuna karar verildi. Bu gündem yalnızca yerelleştirilebilirse gerçekleştirilebilir. Dünya hızlı şekilde kentselleşiyor. Şehirler salınımların ve atıkların yüzde 70'inden mesul. Olumlu yönden bakıldığında ise GSYH'nin de yüzde 70'inden şehirler sorumlu. İnsanlar şehre gelip kendilerini kentlileştiriyorlar çünkü bir fırsat, umut arıyorlar." diye konuştu.
Diyalog Marmara | Başkanlar Konuşuyor: Birlikte Düşünmek, Birlikte Hareket Etmek
‘Diyalog Marmara Başkanlar Konuşuyor: Birlikte Düşünmek, Birlikte Hareket Etmek’ isimli özel oturumun moderatörlüğünü eski Kocaeli Belediye Başkanı ve Marmara Belediyeler Birliği İlk Başkanı Erol Köse üstlendi. Kamu yönetimlerinin değişen ve gelişen dünyayı dikkate alması gerektiğini ifade eden MBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın, “Meseleye bakışımız ile ilgili problem var. Kamu yönetimine ilişkin kullanılan araçlar, 19. yüzyılda şekillenmiş fonksiyonel yapılar. Gelişen ve değişen yeni dünya bu fonksiyonel yapılara uygun değil. Yeni dünya bu yapıları kaldırmıyor. Gelecekteki dünyanın yönetimini geçmiş yapılarla yapamazsınız. Bizim yapmamız gereken en önemli mesele 19. yüzyılda şekillenmiş fonksiyonel yapıları gelişen dünyada kullanılabilecek bir geçiş.” diye konuştu.
Kapsayıcı şehir vurgusu yapan Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, "Bir belediye başkanı olarak öncelikli hedefim yanlış kararlarla şehrime zarar vermemek. Bu nedenle kararlarımızı tüm şehir ile birlikte almaya özen gösteriyoruz. Balıkesir olarak yönetişim ilkelerinin en güzel örneklerini sunmaya çalışıyoruz." dedi. Bir yerel yöneticinin ne yapması gerektiğini en iyi o şehirde yaşayan vatandaşların söylediğini ifade eden Başkan Yılmaz, "Vatandaş bize ne yapmamız gerektiğini zaten söylüyor. Vatandaşa kulak vermek çoğu zaman başarıyı beraberinde getiriyor." açıklamasında bulundu.
Oturumda konuşan Yalova Belediye Başkanı Vefa Salman ise “Toplumsal, kamusal, ulusal ve küresel baktığımızda en fazla doğayı ve çevreyi tüketiyoruz. Değerli dostlar, Marmara Denizi giderek elden gidiyor. Bugün doğan bir çocuk kesinlikle Marmara Denizi’ne giremeyecektir. Ve acıdır ki, Marmara Denizi’nden çıkan balığın artık yenilmeyeceğini söylemişlerdir. Bu konu Marmara Denizi’ne kıyısı olan şehirleri yöneten belediye başkanlarını direk ilgilendiren konudur.” dedi.
Çorlu Belediye Başkanı Ahmet Sarıkurt katılımcılığa değinerek “Stratejik planları hazırlarken demokratik olmasına özen gösteriyoruz. Sivil toplum örgütleri ve vatandaşlarımız ile bir araya geliyoruz.” ifadelerini kullandı. Raylı sistemin önemine değinen Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce, “ Kentten köye göç için düzenlemeler yapılmalıdır. Çözüm üretilmesi gereken diğer konu ise trafiktir. Biz raylı sisteme geçiş yapmak istiyoruz çünkü ekolojik ve daha uygun.” diyerek sözlerini tamamladı.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, bugün gelinen noktada şehir yönetimlerinin sorumluluklarının, cevaplanması gereken soruların ve çözülmesi gereken meselelerin nüfus artışına bağlı olarak sürekli büyüdüğüne dikkat çeken Başkan Aktaş, gelişen teknoloji ile birlikte şehir çözümlerine olan yaklaşımların da değiştiğini ifade etti.
Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, “Herkese ve her kesime dokunabileceğimiz bir alandır belediye başkanlığı. Diyalog ve koordinasyon ile çözümlerin üretilmesini önemli buluyorum.” dedi.
Büyükçekmece Belediye Başkanı Dr. Hasan Akgün, “Birlikte Düşünmek, Birlikte Hareket Etmek” konulu özel oturuma konuk oldu. Başkan Akgün burada yaptığı konuşmada Türkiye’de ve İstanbul’da deprem gerçeğine dikkat çekerek alınması gereken önlemler hakkında çağrıda bulundu.
Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasında yerel yönetimler bazındaki uygulamalara değinen Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, “Hani çok söylenir ya; Avrupalılar medeni, Avrupalılar eğitimli, kültürlü. Biraz da kendimizi eksilterek söyleriz o lafı. Aslında Avrupalı insanlarla bizim aramızda iki fark var. Avrupa’da da kurallar aynı, bizde de kurallar aynı. Avrupa’da da cezalar aynı, bizde de cezalar aynı. Fark şu, Avrupa’da kurallar istisnasız herkese uygulanıyor.” dedi.
Programın ilk gününde gerçekleşen oturumlardan biri de İskender Pala, İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, Uğur Tanyeli, Handan İnci ve Murat Gül’ün İstanbul’u kültür, edebiyat ve mimari üçgeninde değerlendirdikleri özel oturum oldu. Afetlere karşı dirençli kentlerin, iklim değişikliği ile mücadelenin ve uluslararası insani hareketliliğin konuşulduğu oturumlarda konuşma yapan isimler arasında Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, Dr. Hitoshi Baba, Prof. Dr. M. Murat Erdoğan, Prof. Dr. Ahmet İçduygu ve Dr. Howard Duncan da yer aldı.
Uluslararası İnsani Hareketlilik ve Sosyal Uyum
Tema başlıklarına uygun oturumların yanında 19 adet özel oturum ve 2 adet de kapalı oturum gerçekleştirilen MARUF’ta, göç konusuna da detaylı olarak değinildi. Georgetown Üniversitesi’nde Araştırmacı Profesör olarak görev alan Elizabeth Ferris, “Ülkeleri içinde yerinden edilmiş milyonlarca insan var. Yerlerinden edilmiş kişiler, özellikle silahlı çatışmanın etkilerinden, genelleştirilmiş şiddet durumlarından kaçmak veya evlerini, ikamet yerlerini terk etmek zorunda kalmakta veya kaçmaya zorlanmaktadırlar. Tüm bunlar bir değişim yaratıyor. Yer değiştirme dinamikleri, sınır ötesi hareketlerle ilişki, veri eksikliği, ulusal yasalar ve politikalar, yerel entegrasyon, nesiller arası farklar gibi tüm değişimleri göz önünde bulundurmalıyız.” dedi.
Başkanlar “Play Marmara” ile Bölgeyi Tasarladı
Marmara Bölgesi’nde yer alan belediye başkanları, mevcut projeleri değerlendirebilecekleri çok aktörlü bölgesel gelişme oyunu Play Marmara’yı oynadılar. Forumun en çok ses getiren etkinliklerinden Play Marmara, bölgede yaşanacak her türlü zorluğu aşmak için yenilikçi bir yaklaşımı tanıtmayı amaçlıyor. Bu oyunla kentlerin gelişim sürecinde etkin aktörlerin, mevcut bilgi ve deneyimlerini temel alan senaryolar çerçevesinde, bölge ölçeğinde Marmara’nın durumunu ve yönetişim sürecini deneyimlemelerinin sağlanması amaçlandı.
Katılımcı Sayısı 5 Bini Aştı
İstanbul Kongre Merkezi’nde 3 gün süren programda, 51 oturum gerçekleştirildi ve katılımcı sayısı 5 bini aştı. MARUF Program Koordinatörü Ezgi Küçük'ün moderatörlüğündeki kapanış oturumuna MBB Başkanı ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın, MBB Genel Sekreteri Dr. M. Cemil Arslan, İzmir Ekonomi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslı Ceylan Öner, İstanbul Şehir Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Alim Arlı ve alanında uzman kişiler katıldı.
"Konuşarak vakit geçirilmesini doğru bulmuyoruz"
Kapanış oturumunda konuşan Marmara Belediyeler Birliği ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın; "İzleyici sayısıyla 3 bin kişi hedeflenmişti ama üstüne çıktı. Yani hedefler gerçekleşti ama bizim sayısal hedeflerden ziyade asıl hedefimiz içerik hedefiydi ve tuttu. Çok güzel tartışmalar yapıldı. Çözüm üretme konusunda bir nokta belirlemiştik. 'Çözüm Üreten Kentler' demiştik. Çözüm konusunda ciddi tebliğler sunuldu. Akademisyenler, belediye başkanları, uygulamacılar, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri güzel şeyler söyledi. Türkiye'nin belediyecilik deneyimi dünyadan elde edilen güzel deneyimler bir arada harmanlansın. Dünyanın bugünkü meselelerine çözüm üretmek için neler yapabiliriz şeklinde konuşmalar yaptık ve bunlar burada hakkıyla konuşuldu. Bundan sonraki süreçte iş yapma zamanı. Sürekli konuşarak vakit geçirilmesini doğru bulmuyoruz. Bundan sonra da aksiyon almak için belediyelerin de bu aksiyonda hızla hareket etmeleri için çalışmalar başlatacağız." şeklinde konuştu.
Türkiye'nin Bu Alanda İlk ve En Büyük Uluslararası Kent Forumu
Dünyadaki bilginin buraya aktarılması konusunda aracılık ettiğini ifade eden MBB Genel Sekreteri M. Cemil Arslan, "3 gün dolu dolu geçen bir forum oldu. Marmara Uluslararası Kent Forumu biz hayal ettiğimizde bir teveccühle karışılacağımızı biliyorduk. 3 günde 25 ülkeden 245 civarında konuşmacı katıldı. 3 bin civarında katılımcı bekliyorduk. Katılımcı sayısı 5 bini buldu ve bunlar etkin bir şekilde yer aldılar. Katılımcı profili konusunda beni en çok mutlu eden şey, genç sayısının ve kadınların çok fazla olmasıydı. Bu Türkiye'de insanların ufkunun ve dünyayla iletişiminin açık olduğunu gösterdi ve bu bize müthiş derecede umut verdi. 2 yılda bir planlıyorduk, katılımcılar 2 yılın çok uzun bir süre olduğunu söylediler. MARUF, Türkiye'deki bu alanda ilk ve en büyük uluslararası kent forumu oldu. Dünyadaki en büyük 5 kent forumundan biri olmayı amaçlıyoruz." dedi.
