COP27’de Karbonsuzlaştırma Günü
Temiz teknolojiyi daha ulaşılabilir hale getirmek ve karbonsuzlaştırmayı hızlandırmak amacıyla küresel GSYİH’nin yarısından fazlasını temsil eden hükûmetler 12 aylık eylem planını[1] beş ana sektör üzerinden değerlendirdi.
Ülkeler, enerji, ulaşım ve çeliği karbondan arındırmak, düşük emisyonlu hidrojen üretimini artırmak ve COP28'e kadar sürdürülebilir tarıma geçişi hızlandırmak için sektörlere özel “Öncelikli Eylemler” belirledi.
Eylemler, küresel sera gazı emisyonlarının %50'sinden fazlasını oluşturan sektörleri hedeflemekle beraber enerji maliyetini düşürmeyi ve gıda güvenliğini artırmak amacıyla tasarlandı. Bunun yanı sıra binalar ve çimento sektörleri de gelecek yıl Atılım Gündemi’ne eklenecek.
Her girişim kapsamındaki eylemler G7, Avrupa Komisyonu, Hindistan, Mısır, Fas ve diğerlerinden önde gelen uluslararası örgütler, girişimler ve hükûmetlerden oluşan bir grubun öncülük ettiği lider ülkelerin koalisyonları aracılığıyla gerçekleştirilecektir. Bu çabalar, özel finans ve önde gelen endüstri girişimleri ile güçlendirilecek ve daha fazla ülkenin katılması teşvik edilecektir.
Öncelikli Eylemler, aşağıdakilere yönelik anlaşmaları içerir:
- Güvenilirliği ve şeffaflığı sağlamak için düşük emisyonlu ve sıfıra yakın emisyonlu çelik, hidrojen ve sürdürülebilir piller için ortak tanımlar geliştirilmesi.
- Minimum 50 büyük ölçekli net-sıfır emisyonlu endüstriyel tesis, en az 100 hidrojen vadisi ve elektrik şebekesi altyapı projesi dahil olmak üzere temel altyapı projelerinin dağıtımının hızlandırılması.
- Çevreyi kirleten araçları aşamalı olarak kaldırmak için ortak bir tarih belirlenmesi.
- Yeşil endüstriyel ürünlere yönelik küresel talebi canlandırmak için özel ve kamu satın alma ve altyapı harcamalarının kullanılması.
- İklim yatırım fonları kapsamında geliştirilecek bir dizi yeni finansal önlemle, gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal ve teknolojik yardımın sistematik olarak güçlendirilmesi.
- Gıda güvensizliği, iklim değişikliği ve çevresel bozulmanın getirdiği zorluklara çözümler üretmek amacıyla tarımsal araştırma ve geliştirmeye (AR-GE) yatırımın teşvik edilmesi.
İklime dayanıklı, sürdürülebilir tarımı en yaygın seçenek haline getirmeyi amaçlayan Tarım Girişimi’ni Birleşik Krallık ve Mısır liderliğinde 13 ülke onaylandı. Girişimi onaylayan ülkeler arasına COP27’de Avustralya, Kamboçya, Almanya ve İrlanda katıldı.
COP26'da endüstriyel karbonsuzlaştırmayı desteklemek için başlatılan First Movers Coalition; PepsiCo, General Motors, Rio Tinto ve ETEX dahil olmak üzere 10 yeni kurumsal üyeye genişleyerek, toplamda yaklaşık 8 trilyon Dolarlık bir piyasa değeriyle 65'e ulaştı.
Küresel emisyonların %30'undan sorumlu olan ağır sanayi ve uzun mesafeli taşımacılık sektörlerini karbondan arındırmak için sıfır karbon teknolojisini ticarileştirmek için 12 milyar Dolar taahhüt edildi.
Aynı zamanda koalisyon, çimento ve beton sektörünü başlatarak yeni duyurulan şirketlerle 2030 yılına kadar yılda en az %10 sıfıra yakın karbonlu çimento ve beton satın almayı taahhüt etti.
Endüstriyel geçişler için yeni bir finansal duyuru paketi açıklanarak İklim Yatırım Fonları'nın (CIF'ler) yeni Sanayi Geçiş Programı’nın başlatılması, gelişmekte olan ülkelerdeki sanayi geçişlerine yönelik dünyanın ilk büyük ölçekli özel finans programı, EBRD tarafından yönetilen Mısır'da 410 milyon dolarlık yeşil hidrojen yatırımı ve Dünya Bankası 1,6 milyar Dolarlık bir yeşil hidrojen küresel programı geliştirmeyi planlıyor.
Önde gelen iklim kuruluşlarının bir ittifakı olan Misyon Olası Ortaklığı (MPP), 200'den fazla sanayi şirketi tarafından onaylanan geçiş stratejilerinin yayınlanmasının ardından, azaltılması zor yedi sanayi ve ulaşım sektörü için 2030 Kilometre Taşları’nı yayınladı.
MPP ayrıca ABD, Houston ve Los Angeles'taki iki endüstriyel merkezde hızlandırılmış karbonsuzlaştırma projelerine danışmanlık ve teknik destek sağlayarak azaltılması zor birçok endüstriyel ve ulaşım sektörünü kapsayan ilk projeleri ölçeklendirecek ve bir sonraki yeşil endüstriyel kümelenme dalgasını bilgilendirecek.
Afrika Net-Sıfır Beton Grubu hayata geçirildi ve ilk Afrika Net-Sıfır Beton Ulusal Yol Haritası Mısır tarafından belirlendi.
Yeni nesil düşük emisyonlu tesislerin boru hattı, 100'den fazla düşük emisyonlu çimento projesi ile hızlandı. 50'den fazla ülke, toplu olarak 74GW kapasiteyi hedefleyen hidrojen stratejileri geliştirirken, İklim için Tarım İnovasyonu Misyonu tarafından iklim için tarım inovasyonuna 4 milyar dolardan fazla tahsis edildi.
Diğer gelişmeler ise:
- 23 ulusal hükümet ve Avrupa Komisyonu, “Misyon Inovasyon” kapsamında iş birliği yaparak bu yıl hidrojen ve enerji de dahil olmak üzere kilit sektörlerde temiz enerji inovasyonuna yönelik 221 tanıtım projesine yatırım yapıldığını duyurdu.
- 15 Temiz Enerji Bakanları üyesi ve 14 Misyon İnovasyon üyesi de dahil olmak üzere hükümetler, ABD Başkanı Joe Biden'in 90 milyar dolarlık Mücadelesine yanıt olarak 2026 yılına kadar temiz enerji teknolojilerini sergilemek için 94 milyar dolar taahhüt etti.
KAYNAK: https://climatechampions.unfccc.int/breakthrough-agenda/
[1] Okuma önerisi: The Breakthrough Agenda. https://racetozero.unfccc.int/system/breakthrough-agenda/