2020 İnsani Gelişme Raporu Yayınlandı

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yayınlanan İnsani Gelişme Raporu’nun “Önümüzdeki Sınır: İnsani Gelişme ve Antroposen” başlıklı 30. Yıl Baskısı yayınlandı. 

 “Önümüzdeki Sınır: İnsani Gelişme ve Antroposen” başlıklı 2020 İnsani Gelişme Raporu (İGR), insan ve doğa arasındaki ilişkiyi yeniden dengeleme ve insan yaşamını kalıcı olarak iyileştirmeye odaklanıyor. Antroposen (insan çağı) dediğimiz yeni jeolojik çağda, insanlar gezegeni bilinçli olarak şekillendiriyor. Bu yeni çağda, insani gelişme nasıl değişecek? İnsan özgürlüklerini, seçimlerini ve eylemliliğini genişleten ve aynı zamanda gezegenimizin üzerindeki baskıları ortadan kaldıran yeni bir yolu nasıl bulabiliriz? Bu sorulara odaklanan rapor, eşi görülmemiş bu pandemiden düze çıkışın çevresel ve sosyal olarak sürdürülebilir olabileceğini gösteren veriler sunuyor.

Raporun ilk bölümü, 2020 İnsani Gelişme Raporu’nun ülke bazında kapsamı ve metodolojisi hakkında bilgi sunuyor. Sonraki beş bölüm ise, insani gelişmenin temel kompozit endeksleri olan İGE, Eşitsizliğe Uyarlanmış İnsani Gelişme Endeksi (EUİGE), Toplumsal Cinsiyete Dayalı Gelişme Endeksi (TCDGE), Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (TCEE) ve Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi (ÇBYE) hakkında bilgi veriyor. Sunulan tablolar, COVID-19 küresel salgınının başlamasından önce 2020 ve önceki yıllar için mevcut verilere dayalı olarak insani gelişmenin durumunu ortaya koyuyor. COVID-19 küresel salgını ve 2020’deki sosyo-ekonomik etkilerinin neden olduğu değişiklikleri yansıtan veriler 2021’de elde mevcut olacak ve 2021 İnsani Gelişme Raporu’nda tablolar ve ilgili analizler halinde sunuluyor.

5 Sıra Yükselen Türkiye İkinci Kez “Yüksek İnsani Gelişme” Kategorisinde

2020 İnsani Gelişme Raporu’nda yer alan İnsani Gelişme Endeksi’nde 0,820 puan ile 189 ülke ve bölge arasında Türkiye 54’üncü oldu.  Geçen yıl 59’uncu olarak girdiği “çok yüksek insani gelişme” kategorisindeki yerini pekiştiren Türkiye, son 29 yıl içinde yüzde 40,7’lik artış kaydetti. Diğer bir deyişle, Türkiye’nin 1990’da 0,583 olarak hesaplanan endeks değeri, geçen yıl 0,820’ye çıkarak toplamda yüzde 40,7’lik artış gösterdi.

Endekse göre, Türkiye’de 1990-2019 arasında:

• Beklenen yaşam süresi 13,4 yıl artarak 77,7’ye,
• Ortalama öğrenim süresi 3,6 yıl artarak 8,1’e,
• Beklenen öğrenim süresi ise 7,7 yıl artarak 16,6’ya ulaştı.
• Kişi başına Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) yaklaşık yüzde 121,4’lük bir artış göstererek 27.701 Dolara yükseldi.
• İnsani gelişme dağılımındaki eşitsizliğe uyarlanmış endekste ise Türkiye’nin değeri boyut endekslerinin dağılımındaki eşitsizliğe bağlı olarak yüzde 16,7’lik bir kayıpla 0,683’e düştü.
• İnsani Gelişme Endeksi’ni ülkenin kişi başına karbondioksit emisyonu ve madde tüketim düzeyine göre uyarlayan ve 2019’daki verilere dayanarak hazırlanan endekste Türkiye, 0,746 değerle 169 ülke arasında 44’üncü sırada yer aldı.

2020 İnsani Gelişme Raporu hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.